Terapia ręki
Terapia rÄ™ki powstaÅ‚a w odpowiedzi na potrzebÄ™ usprawniania maÅ‚ej motoryki, czyli precyzyjnych ruchów dÅ‚oni i palców, majÄ…ca na celu zaangażowanie caÅ‚ej koÅ„czyny górnej w wykonywanie różnorodnych zadaÅ„ poprawiajÄ…cych jej funkcjonowanie i doskonalenie ruchów precyzyjnych, w tym przygotowanie do pisania.
Terapia rÄ™ki to ćwiczenia i zabawy majÄ…ce rozwinąć sprawność ruchowÄ… dÅ‚oni dziecka, umiejÄ™tność chwytu oraz koordynacjÄ™ pomiÄ™dzy dÅ‚oÅ„mi, a w późniejszym etapie ćwiczenia grafomotoryczne i naukÄ™ pisania.
Terapia skierowana jest przede wszystkim do dzieci wykazujÄ…cych:
- zaburzenia napiÄ™cia w obrÄ™bie koÅ„czyny górnej (wzmożone lub obniżone napiÄ™cie),
- nieprawidłową postawę ciała,
- problemy z wykonywaniem codziennych czynnoÅ›ci (np. picie z kubka, zapinanie guzików),
- problemy w zabawach manipulacyjnych (np. ukÅ‚adanie maÅ‚ych przedmiotów, lepienie z plasteliny),
- problemy grafomotoryczne (pisanie, malowanie),
- zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej,
- problem z koordynacjÄ… ruchowÄ…,
- wspomagajÄ…co w opóźnieniu rozwoju mowy.
Terapia ręki ma na celu:
- usprawnianie maÅ‚ej motoryki, czyli precyzyjnych ruchów dÅ‚oni i palców, jak również dostarczanie wrażeÅ„ dotykowych zarówno z zakresu czucia powierzchniowego jak i gÅ‚Ä™bokiego,
- usprawnianie funkcji percepcyjno-motorycznych, dziÄ™ki którym dziecko osiÄ…gnie optymalny poziom w zakresie samoobsÅ‚ugi,
- doskonalenie sprawności manualnej i grafomotoryki.
Etapy terapii:
- Powitanie.
- Ćwiczenia mięśni brzucha i grzbietu.
- Stymulowanie czucia głębokiego.
- Ćwiczenia rozmachowe/ rozruchowe.
- Ćwiczenia manualne.
- Ćwiczenia manipulacyjne.
- Rozluźnienie.
- Pożegnanie.
Ponieważ rÄ™ka speÅ‚nia swoje funkcje, gdy wszystkie jej elementy skÅ‚adowe, a wiÄ™c koÅ›ci, stawy i mięśnie dziaÅ‚ajÄ… prawidÅ‚owo i zachowana jest ich wielostronna wspóÅ‚praca, stÄ…d ważne jest, żeby podczas terapii nie usprawniać poszczególnych części skÅ‚adowych rÄ™ki, ale postrzegać jÄ… caÅ‚oÅ›ciowo i pracować nad rozwojem funkcji, takich jak np. nauka trzymania Å‚yżki, picia z kubeczka itp. W późniejszym czasie obejmuje też naukÄ™ pisania. Wszystkie proponowane zabawy majÄ… jednak swojÄ… kolejność i nie mogÄ… być wprowadzane w sposób przypadkowy. Należy także pamiÄ™tać o tym, że rozwój maÅ‚ej motoryki zawiera siÄ™ w rozwoju psychomotorycznym dziecka i przebiega równolegle do jego caÅ‚oÅ›ciowego rozwoju, co oznacza, że wszystkie dziaÅ‚ania proponowane w trakcie terapii muszÄ… być odpowiednio dobrane nie tylko do poziomu manualnego dziecka, lecz także do poziomu jego funkcjonowania poznawczego.
U dzieci z TrisomiÄ… 21 terapia bazuje na różnych masażach, ćwiczeniach, a także zabawach wzmacniajÄ…cych poszczególne mięśnie. Ponieważ dzieci z TrisomiÄ… 21 czÄ™sto majÄ… zaburzenia sensoryczne w obrÄ™bie rÄ…k, zadania w terapii rÄ™ki zwiÄ…zane sÄ… także z odwrażliwianiem sensorycznym.
Terapia rozwija zdolnoÅ›ci ruchów precyzyjnych dÅ‚oni, co wiąże siÄ™ ze wzrostem możliwoÅ›ci komunikacyjnych, rozwojem mowy oraz jest niezbÄ™dnym elementem do wykonywania czynnoÅ›ci samoobsÅ‚ugowych.
Bibliografia:
- W. Bartkiewicz, A. Giczewska, „Terapia rÄ™ki”, Warszawa 2014;
- MateriaÅ‚y szkoleniowe, „Terapia rÄ™ki I i II stopieÅ„”, Warszawa 2014.